1394

زمین منبعی با موجودی ثابت نیست

عرضه‌ی اقتصادی زمین، مانند عرضه‌ی هر منبع دیگری که شما نام ببرید، یک پدیده‌ی فیزیکی نیست. مادامی که مردم به نوآوری کردن آزاد باشند و شوق نوآوری کردن داشته باشند—و مادامی که قیمت‌ نهاده‌های تولید و قیمت کالاها و خدمات تولیدی بتوانند آزادانه با عرضه و تقاضا تعدیل شوند—عرضه‌ی اقتصادی هر چیزی، حتی «ثابت‌»ترین و «تجدیدناپذیر»ترین منابع نیز افزایش خواهد یافت.

قحطی دستمال توالت؛ ونزوئلا در آخرین مرحلۀ سوسیالیسم

زینا کاماچو، صاحب یک مسافرخانه‌ی ۲۰ اتاقه در دامنه‌های یک کوه در پارک ملی سیِه‌را نوادا می‌گوید: «شرایط خیلی حاد است … یک سال تمام هست که ما دستمال توالت، صابون، شیر، قهوه و شکر نداریم. برای همین از مسافران می‌خواهیم که با آمادگی به اینجا بیایند.»

۲۰۰ سال تاریخ در ۴ دقیقه

هانس روسلینگ، آمارنگار افسانه‌ای سوئدی، می‌گوید اگر چهار دقیقه وقت برای تماشای این ویدئو صرف کنید، معادل این است که یک سال زمان را در دانشگاه به مطالعه‌ی تاریخ صرف کرده باشید. حرف خیلی بی‌راهی نمی‌زند.

نخستین جلوۀ سرمایه‌داری در صدر اسلام

«هرآن‌کس که به سیاقی مشروع، تمنایِ زندگی دنیویی و بهره‌مندی از ثروت‌های جهان را دارد، تا خویشتن را از دریوزگی در امان بدارد، یا برای اهل خانه‌اش تأمین معاش کند، او در روز بازپسین با صورتی به تشعشعِ ماهِ کامل در برابر خداوند حاضر خواهد شد.»

پله فوتبالیست بهتری بود؛ مسی پول بیشتری درمی‌آورد

لیونل مسی امروز فوتبالیست بزرگ دنیا است. درآمدی که امروز مسی تحصیل می‌کند تقریباً سه برابر درآمدی است که چهل سال پیش پله در اوج فوتبال‌ش در می‌آورد. توضیح سه برابر بودن درآمد مسی این نیست که او از پله فوتبالیست بهتری است. به نظر من، نیست؛ به گمانم پله فوتبالیست بهتری است. اما درآمد مسی بیشتر است، چون آدم‌های بیش‌تری فوتبال او را می‌بینند؛ به خاطر اینترنت، به خاطر تکنولوژی، به خاطر جهانی‌شدن، آن ارزشی که مسی خلق می‌کند، به آدم‌های بیش‌تری می‌رسد.

بورژواهای جهان! متحد شوید!

آیا نابرابری جهانی در چند ده سال اخیر افزایش یافته؟ «دلواپسان» جهان ظن قوی می‌برند که نابرابری افزایش یافته.
شاید ظن‌شان درست باشد. آیا درست است؟ آیا شواهدی هست که بر اساس آن بتوان پاسخ را معلوم کرد؟ آری، هست.

علاج یونان؛ عبرت ایران | بخش نخست

بحران جاری در یونان درس‌های باارزشی برای همه‌ی مردم جهان دارد. به دلایل متعدد، امروزِ یونان می‌تواند آینه‌ی فردای ایران باشد. شاید بتوان از این بحران درس‌هایی آموخت که به کار علاج یک واقعه قبل از وقوع بیاید. در ادامه‌ی مطالبی که درباره‌ی موضوع بحران یونان منتشر کرده‌ایم، یک یادداشت کوتاه دیگر را نیز در دو بخش تقدیم می‌کنم.

اصلاح ساختاری دولت رفاه؛ تو مخالف نیستی!

معامله از این قرار است: از شاغلان امروز می‌گیریم و حقوق بازنشستگان امروز را پرداخت می‌کنیم، ان‌شاءلله تعالی از شاغلان فردا خواهیم گرفت و حقوق بازنشستگان فردا را پرداخت خواهیم کرد. این معامله شباهت زیادی به کلاهبرداری معروف پانزی (طرح هرمی) دارد. و فقط تا زمانی دوام خواهد آورد که جمعیت شاغلان مالیات‌دهنده با سرعتی مساوی یا بیشتر از جمعیت بازنشستگان رشد کند. به مجردی که تغییرات جمعیتی این شرط را نقض کند، دیگر امکان برقرار ماندن و معتبر بودن آن معامله میان دولت و جامعه از بین خواهد رفت، و شرایط معامله به ناگزیر باید عوض شود. حساب دودوتاچهارتا است.

پنج جمله قصار در سالگرد انتشار ثروت ملل

بعید است که اهل یک صنف و صنعت، حتی به قصد تفریح و سرگرمی، دور هم جمع بشوند و گفتگویشان به توطئه‌‌ و تبانی برای افزایش قیمت‌ها به زیان عامه‌ی مردم منتهی نشود. عملاً هیچ راهی نیست که بتوان مانع از برگزاری چنان تجمعاتی شد، حتی اگر راهی می‌بود، چنان ممانعتی خلاف آزادی و عدالت بود. در این وضعیت که ممانعت از چنان تجمعاتی به واسطه‌ی قوانین حکومتی هم ناعادلانه و هم ناممکن است، وظیفه‌ی حکومت این است که از انجام هر کاری که تشکیل آن تجمعات را تسهیل می‌کند، خودداری ورزد، چه برسد به این‌که به حکم قوانین حکومتی تشکیل آن تجمعات را الزامی و ضروری سازد [که اگر چنان کند بی‌عدالتی‌ای بزرگ‌تر مرتکب شده].

اگر امروز بطری آب معدنی داریم برای این است که من دیروز مقام برنامه‌ریز نبودم!

یادم می‌آید اواخر دهه‌ی ۱۹۷۰ یا اوایل دهه‌ی ۱۹۸۰ بود که آب نوشیدنی داخل بطری پلاستیکی وارد بازار شد. من آن موقع خیلی مطمئن بودم که عرضه‌ی این محصول در بازار با شکست مواجه خواهد شد. با خودم می‌گفتم «چه کسی حاضر است پول بدهد و آب را دخل بطری بخرد برای این‌که بتواند آن را اینجا و آنجا همراه خود ببرد، وقتی داخل خانه هزینه‌ی یک لیوان آب بیش‌تر از شیر آب تقریباً برابر صفر است، و خارج از خانه هم [در هر مدرسه و فروشگاه و محل کار] از طریق چشمه‌های آب و آب‌سر‌دکن‌ها آب رایگان در دسترس است؟»