به نظر می‌‌‌‌‌رسد پیش از آدام اسمیت اکثر مردم بر این باور بوده‌‌‌‌‌اند که برای چرخیدنِ چرخِ اقتصاد وجود دست مرئی حکومت لازم و ضروری است. در بریتانیا و اروپا، حکومت‌‌‌‌‌ها از خودکفایی اقتصادی به عنوان سپر بلایی برای امنیت ملی حمایت می‌کردند و به صنایع به‌اصطلاح «استراتژیکی» مانند صنایع معدنی و نساجی یارانه می‌پرداختند. حکومت‌‌‌‌‌ها در برابر آن چیزی که رقابت ناعادلانه فرض می‌‌‌‌‌کردند به حمایت از دوافروش‌‌‌‌‌ها، آجرچین‌‌‌‌‌ها، چوب‌‌‌‌‌فروش‌‌‌‌‌ها، سازندگان کارت‌‌‌‌‌های بازی و هزاران کارگر دیگر برمی‌خاستند.

مدیسون تقریباً به‌اندازه‌ی جفرسون به قامتِ یک لیبرتارین درآمد. هر دوی آن‌ها، کتاب حقوق انسان اثر توماس پین را ستایش می‌کردند که ندایی بلند برای آزادی بود و مایه‌ی نگرانی فدرالیست‌ها را فراهم می‌ساخت. مدیسون دیدگاه همیلتون را مبنی بر این‌که رییس‌جمهور باید آزادی عمل تام در اجرای سیاست خارجی داشته باشد، محکوم کرد. سه سال بعد فدرالیست‌ها قصد داشتند تا آن انجمن‌های امریکایی را که با انقلاب فرانسه همدلی داشتند، سرکوب کنند، اما مدیسون تاکید کرد که آنان تا زمانی که جرم‌شان اثبات نشده است بی‌گناه‌اند. او در دوران حمله فدرالیست‌ها به آزادی صدایی نافذ و بی‌باک بود.

پیش از توماس پین هیچ کس به مانند وی مردم عادی را به دفاع از آزادی خود برنیانگیخته بود. وی سه اثر از پرفروش‌ترین آثار ادبی قرن هجدم را نگاشت که الهام‌بخش انقلاب امریکا بود، ندایِ نبردی تاریخی برای حقوق فردی را به جریان انداخت و قدرتِ فاسدِ حکومت کلیسا را به چالش طلبید. بینشِ رادیکال و سبکِ شورانگیز و بی‌پرده‌ی او پیشه‌وران، نوکران، سربازان، بازرگانان، کشاورزان و کارگران را یکسان به هم پیوند داد. اثر پین تا به امروز بر آتشِ شورش می‌دمد.